Waar jarenlang de vele Nederlandse gemeenten zich terugtrokken uit de actieve grondpolitiek, is er de laatste tijd duidelijk een omslag zichtbaar. De belangrijkste reden hiervan is het grote woningtekort. De huizenprijzen blijven hierdoor onverminderd hard stijgen. Zelfs de coronacrisis lijkt hierop geen vat te krijgen. Al met al leidt dit tot regelmatig gebruik van de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg).

Tijdens en na de kredietcrisis, met de grote tekorten die diverse gemeenten op hun grondbedrijf moesten slikken, gingen vele gemeenten over op het faciliteren van gebiedsontwikkeling. Ontwikkelaars en speculanten kregen hierdoor meer ruimte op de grondmarkt. Door jarenlange economische groei en het groeiende woningtekort, kiezen steeds meer gemeenten er weer voor zelf een actieve rol te gaan vervullen.

Door de Wvg toe te passen, krijgen gemeenten het eerste recht op koop van gronden. Grondeigenaren zijn niet verplicht om hun gronden te koop aan te bieden en kunnen hun bestaande activiteiten op de gronden blijven uitvoeren. Echter vormt de Wvg een voorportaal voor verdere stappen van ontwikkeling van het gebied. De gemeente heeft immers een beoogd doel om de gronden in eigendom te krijgen.

Aanwijzing voor Wvg gebeurt veelal op grond van een structuurvisie. Met de Wvg wordt de ontwikkeling qua locatie concreter gemaakt. Het vervolg is dat er een bestemmingsplan met een eventueel exploitatieplan opgesteld wordt. Minnelijke verwerving is dan ook al opgestart, waardoor de gemeente mogelijk al een leidende grondpositie heeft in het plangebied.

Terug naar de actualiteit: meer en meer zie je berichten langskomen dat gemeenten Wvg toepassen. Onlangs de gemeente Pijnacker-Nootdorp nog, waar voor diverse locaties gronden zijn aangewezen. Maar ook andere gemeenten zoals Beemster, Nijmegen, Alkmaar en Noordwijk haalden de Wvg van stal. Om dit toe te passen dient je basis goed te zijn en de communicatie naar buiten helder en accuraat. Iets waar Rogeo voor staat.